استراتژی‌های معامله‌گری بر اساس فیبوناچی ریتریسمنت
لئوناردو پیزانو فیبوناچی، ریاضیدان ایتالیایی متولد سال ۱۱۷۰ در شهر پیزا ایتالیا است. پدر او Guglielmo Bonaccio در پست بازرگانی Béjaïa، که در حال حاضر به نام بنیاپا، که یک بندر در دریای مدیترانه و شمال الجزایر است، کار می‌کرد. لئوناردو جوان ریاضیات را در Béjaïa فراگرفت و طی سفرهایش به هندوستان سیستم ریاضی هندو و عربی را آموخت. (همچنین بخوانید؛ فیبوناچی-ریتریسمنت).
پس‌ازاینکه فیبوناچی به ایتالیا بازگشت، آنچه را که در هندوستان آموخته بود در کتاب Liber Abaci شرح داد. و با این کار او استفاده از اعداد هندی-عربی را در اروپا رواج داد.
دنباله اعداد فیبوناچی
آنچه در کتاب Liber Abaci شرح داده‌شده است درواقع امروز به نام دنباله اعداد فیبوناچی که به نام لئوناردو فیبوناچی نام‌گذاری شده است، شناخته میشود. در این دنباله پس از اعداد صفر و یک، هر عدد مجموع دو عدد پیشین خود است. ازاین‌رو دنباله به شرح؛ ۰, ۱, ۱, ۲, ۳, ۵, ۸, ۱۳, ۲۱, ۳۴, ۵۵, ۸۹, ۱۴۴, ۲۳۳, ۳۷۷, ۶۱۰ تا بی‌نهایت ادامه می‌یابد. هر عدد تقریباً ۱٫۶۱۸ برابر عدد قبلی خود است.
نسبت طلایی
این مقدار عدد طلایی یا فی ۱٫۶۱۸ نامیده میشود. به‌طوری‌که معکوس آن برابر با ۰٫۶۱۸ است. نسبت طلایی به‌طور اسرارآمیزی در هنر، معماری، طبیعت، زیست‌شناسی و روانشناسی دخالت دارد. به‌طور مثال این نسبت در Parthenon، تابلوی مونالیزا، اثرات داوینچی، پوسته مولکول، گل آفتابگردان، گل، کهکشان، چهره انسان مشاهده‌شده است. (برای کسب اطلاعات بیشتر در خصوص نسبت طلایی، مقاله “فیبوناچی و نسبت طلایی” را مطالعه بفرمایید).
سطوح فیبوناچی استفاده‌شده در بازارهای مالی
سطوح استفاده‌شده در فیبوناچی retracements برای تحلیل تکنیکال در بازارهای مالی، دنباله‌ای از اعداد نیست بلکه این سطوح حاصل روابط ریاضی بین اعداد موجود در دنباله هستند. پایه اصلی سطوح فیبوناچی با نسبت طلایی ۶۱٫۸ درصد از تقسیم اعداد دنباله فیبوناچی با اعدادی که آن را دنبال کرده‌اند، حاصل میشود.
به‌عنوان‌مثال، ۸۹/۱۴۴=۰٫۶۱۸۰ است. به همین ترتیب مقدار ۳۸٫۲% نیز از تقسیم دو عدد پشت سر هم در دنباله اعداد فیبوناچی حاصل‌شده است. به‌طور مثال، ۸۹/۲۲۳=۰٫۳۸۱۹٫ و همچنین داریم، ۸۹/۳۷۷=۰٫۲۳۶۰٫ (همچنین بخوانید؛ سحر و جادوی اعداد فیبوناچی).
سطوح فیبوناچی retracement با در نظر گرفتن پیوت های بالا و پایین چارت قیمت رسم می‌شوند و نسبت‌های کلیدی ۲۳٫۶%، ۳۸٫۲% و ۶۱٫۸% را به‌صورت افقی بر روی نمودار قیمت ابزار مالی رسم می‌کنند. از این سطوح برای شناسایی نقاط محتمل بازگشت روند در تحلیل تکنیکال استفاده میشود.
دراین‌بین سایر سطوح با توجه به نیاز معامله‌گر می‌تواند از طریق نرم‌افزار معاملاتی بر روی چارت قیمت رسم شود. به‌طور مثال سطح ۵۰% از سطوح استاندارد فیبوناچی در پیش‌فرض نرم‌افزارهای معاملاتی در بازارهای مالی نیست اما به‌طور بالقوه یکی از سطوح بازگشت احتمالی روند در بین معامله‌گران بازار در نظر گرفته میشود.
سطوح فیبوناچی ریتریسمنت به‌عنوان بخشی از استراتژی معامله‌گری
Fibonacci retracements اغلب به‌عنوان بخشی از استراتژی معامله‌گری بر اساس روند به‌کاربرده میشود. در این سناریو، معامله‌گران روند قیمت را در بین سطوح فیبوناچی دنبال می‌کنند و سعی می‌کنند در نقاط با ریسک کمتر موقعیت‌های معاملاتی خود را تعیین کنند. به‌راحتی معامله‌گران با استفاده از این سطوح احتمال بازگشت قیمت و سطوح محتمل بعدی را مشاهده می‌کنند.
برای مثال در نمودار زیر روند قیمت جفت ارز EUR/USD را مشاهده می‌کنید که روند نزولی خود را از ۲۰۱۴ شروع کرده است. جفت ارز در ماه ژوئن (نقطه B) در کف قیمت بود و به سمت سطح اصلاحی فیبوناچی ۳۸٫۲٪ حرکت کرده است (نقطه C). (همچنین بخوانید؛ الگوهای هارمونیک در بازار معاملات ارزی).
در این حالت سطح ۳۸٫۲% می‌تواند نقطه خوبی برای ورود به موقعیت فروش کوتاه‌مدت باشد چراکه در ماه مه قیمت روند نزولی خود را ادامه داده است. شکی نیست که در این حالت بسیاری از معامله‌گران سطوح ۵۰ و ۶۱٫۸ درصد را در نظر می‌گیرند. اما در این مورد بازار قدرت کافی برای صعود به این نقاط را داشته است. در عوض EUR/USD به حرکت نزولی خود با شیب ملایم ادامه داده است.
به یاد داشته باشید، زمانی که قیمت به سطوح فیبوناچی نزدیک میشود، احتمال بازگشت قیمت بسیار زیاد میشود. سایر اندیکاتورهای تکنیکال محبوب که در کنار سطوح فیبوناچی مورداستفاده قرار می‌گیرند شامل، الگوهای شمعدانی، خطوط روند، اسیلاتورهای مومنتوم و میانگین‌های متحرک است. هرچه اندیکاتورهای بیشتری بازگشت روند را تائید کنند احتمال بازگشت روند بیشتر خواهد بود. (همچنین بخوانید؛ الگوهای شمعدانی پیشرفته را بیشتر بشناسید).
Fibonacci retracements بر روی انواع ابزارهای مالی مانند سهام، کالاهای اساسی و جفت ارزها می‌تواند رسم شود. همچنین قابلیت رسم بر روی تایم فریم‌های مختلف رادارند. بااین‌حال درست مانند سایر اندیکاتورهای تکنیکال، دقت پیش‌بینی به تایم فریم استفاده‌شده ارتباط دارد و هرچه زمانِ در نظر گرفته‌شده طولانی‌تر باشد، وزن بیشتری به آن اختصاص می‌یابد. بنابراین سطح ۳۸٫۲% در تایم فریم هفتگی از اهمیت بالاتری نسبت به همین سطح در تایم فریم ۵ دقیقه‌ای برخوردار است. (همچنین بخوانید؛ ۳ ابزار تکنیکال جهت بهبود معاملات شما).
استفاده از فیبوناچی Extensions
درحالی‌که معامله‌گران از سطوح فیبوناچی ریتریسمنت به‌عنوان مناطق حمایتی و مقاومتی روندِ قیمت به امید بازگشت جهت موقعیت‌های معاملاتی خود بهره می‌برند، فیبوناچی extensions می‌تواند معامله‌گران مبتنی بر فیبوناچی را به سود برساند. فیبوناچی extensions شامل سطوحی بالاتر از محدوده ۱۰۰% است و می‌تواند به معامله‌گران مناطق مناسب خروج را در ادامه روند فعلی نشان دهد. سطوح اصلی فیبوناچی extension شامل ۱۶۱٫۸%، ۲۶۱٫۸% و ۴۲۳٫۶% است.
اجازه دهید نگاهی به چارت EUR/USD برای همین مثال بی اندازیم:
با نگاه به سطوح Fibonacci extension بر روی چارت قیمت ERU/USD متوجه می‌شویم که حداقل نقطه جهت نگهداری موقعیت معاملاتی برای معامله گران کوتاه‌مدت سطح ۳۸% است که سطح ۱۶۱٫۸% در پایین‌تر قرار دارد.
جمع‌بندی
سطوح retracement معمولاً نقاط احتمالی بازگشت قیمت را مشخص می‌کنند. بااین‌حال معامله بر اساس آنها ازآنچه به نظر می‌رسد دشوارتر است. از این سطوح به‌عنوان یک بخش کوچک در یک استراتژی وسیع‌تر استفاده میشود که در آن از ترکیب چند رویکرد تکنیکال استفاده میشود. (در این مورد می توانید مقاله تئوری امواج الیوت را بخوانید).
منبع: گروه مشاوران مالی سامان