بتا چگونه ریسک سیستماتیک را منعکس می کند؟
ریسک سیستماتیک یا ریسک بازار، نوسانی است که بر صنایع، بازار سهام و سایر دارایی‌ها تأثیر می‌گذارد. ریسک سیستماتیک بر تمام بازار تأثیر می‌گذارد و پیش‌بینی آن دشوار است. برخلاف ریسک غیر سیستماتیک، تنوع نمی‌تواند ریسک سیستماتیک را هموارتر کند چراکه این ریسک بر طیف وسیعی از دارایی‌ها و اوراق تأثیر می‌گذارد. به‌عنوان‌مثال رکود بزرگ ۲۰۰۸ یک ریسک سیستماتیک بود به‌طوری‌که کل اقتصاد بازار را در برگرفته بود. (جهت کسب اطلاعات بیشتر در خصوص مدیریت ریسک، اینجا کلیک کنید).
شاخص بتا و نوسانات
بتا، نوسانات سهام را در رابطه با بازار سهام اندازه‌گیری می‌کند. این مقیاس ریسک قرارگیری سهام یا یک بخش از بازار را در رابطه با بازار نشان می‌دهد. اگر می‌خواهید ریسک سیستماتیکِ سبد خود را بدانید، می‌توانید بتا آن را حساب کنید. (همچنین می‌توانید مدل محاسب مقدار شاخص بتا را از اینجا دانلود کنید).
- بتا صفر بیانگر نداشتن همبستگی سهام با بازار است.
- بتا کمتر از صفر نشان می‌دهد سهام مخالف بازار حرکت می‌کند.
- بتا بین صفر و یک نشان می‌دهد حرکت سهام در راستای حرکت بازار اما با نوسان کمتر است.
- بتا یک نشان می‌دهد سهام در جهت بازار حرکت و نوسانات آن را تجربه می‌کند و در معرض ریسک سیستماتیک است.
- بتا یک نشان می‌دهد سهام دقیقاً در جهت بازار حرکت و تمام نوسانات آن را تجربه می‌کند و بیشتر در معرض ریسک سیستماتیک است.
به منظور دریافت (دانلود) ماشین حساب بتا، اینجا کلیک کنید.
فرض کنید مقدار بتای سبد یک سرمایه‌گذار در مقایسه با بازار سهام عدد دو است. به این معنی که اگر بازار دو درصد رشد کند آنگاه سهام رشد ۴ درصدی را تجربه می‌کند. به همین ترتیب اگر بازار دو درصد کاهش یابد آنگاه سهام کاهش ۴ درصدی را تجربه می‌کند. این سبد بسیار حساس به ریسک سیستماتیک است اما ریسک را می‌توان با ابزارهای مختلف مالی کاهش داد. (همچنین بخوانید؛ چند مثال از روش های مدیریت ریسک).
منبع: گروه مشاوران مالی سامان