تحلیل سریع سرمایه‌گذاری با نسبت‌های مالی
نسبت‌ها می‌توانند ابزار مفیدی برای تحلیل تصمیم‌های سرمایه‌گذاری باشند. بااین‌حال هستند سرمایه‌گذارانی که اجازه می‌دهند سرنوشت برای بازده سرمایه‌گذاری آن‌ها تصمیم بگیرد و اعتقادی به نسبت‌های مالی سرمایه‌گذاری ندارند. حقیقت این است که نسبت‌های مالی خیلی ترسناک نیستند و بسیار ساده هستند حتی اگر سواد و تحصیلات مالی نداشته باشید. با استفاده از نسبت‌های مالی تصمیم‌گیری‌های مالی می‌توانند بسیار آگاهانه‌تر انجام شوند. البته باید از نسبت‌ها درک درستی داشته باشید.
نسبت‌های زیادی وجود دارد اما نسبت‌های مالی را می‌توان به چهار دسته تقسیم کرد: ۱- نسبت سودآوری ۲- نسبت نقدینگی ۳- نسبت بدهی ۴- نسبت ارزش‌گذاری. در این مقاله ما (گروه مشاوران مالی سامان) نگاهی کلی به این ۴ نسبت انداخته‌ایم و برای هریک از آن‌ها یک مثال ساده بیان کرده‌ایم.
نسبت‌های سودآوری
سودآوری یک بخش کلیدی از اطلاعات شرکت است که باید در زمان سرمایه‌گذاری بررسی شود. به این معنا که درآمد بالا لزوماً به معنای سود سهامداران نیست بلکه شرکت می‌تواند تمام هزینه‌ها و بدهی‌هایش را پوشش دهد.
نسبت سودآوری کمک می‌کند تا مشخص کنیم هر شرکت به چه احتمالی سود کسب می‌کند، هرچند که این سود ما را به اطلاعات مهم‌تری از شرکت می‌رساند.
یک مثال ساده از نسبت سودآوری، حاشیه سود است.
حاشیه سود حاصل تقسیم خالص درآمد بر درآمد است.
به‌طورکلی هرچه حاشیه سود بالاتر باشد، بهتر است. اما این نسبت به‌تنهایی برای تحلیل موقعیت سرمایه‌گذاری کافی نیست. مهم است که با سطوح قبلی شرکت و نسبت سایر رقبا مقایسه شود. منبع: گروه مشاوران مالی سامان
نکات زیادی در مورد حاشیه سود وجود دارد که باید به آن‌ها بپردازیم، به‌خصوص زمانی که حاشیه سود شرکت در طول چند سال روند نزولی داشته باشد. این می‌تواند به تغییر شرایط بازار یا جایی که شرکت شاهد افزایش رقابت یا افزایش هزینه‌ها باشد اشاره داشته باشد. همچنین اگر حاشیه سود شرکت از سایر شرکت‌های مشابه در صنعت بسیار بالاتر باشد باید دلایل آن مشخص شود.
اگر شرکت دارای حاشیه سود پایین باشد به این معنی است که در اصلاحات بازار در شرایط بدی قرارگرفته است. حاشیه سود بالاتر از میانگین صنعت هم به معنای این است که شرکت دارای مزایایی است که به آن پرداخته نشده است.
سایر ضرایب سودآوری شامل حاشیه عملیاتی و حاشیه سود است.
نسبت‌های نقدینگی
نقدینگی نشان می‌دهد که چگونه دارایی‌های شرکت می‌توانند به‌سرعت تبدیل به پول نقد شوند. نسبت‌های نقدینگی به سرمایه‌گذاران نشان می‌دهد که چگونه شرکت‌ها برای خرید تجهیزات اضافه می‌توانند پول نقد را افزایش دهند و یا بدهی طلبکاران را پرداخت کنند، این امر در شرایط بحرانی بازار و عادی کاربرد دارد. منبع: گروه مشاوران مالی سامان
نسبت گردش نقدی حساب‌های دریافتنی یک نسبت نقدینگی است که توانایی شرکت در جمع‌آوری بدهی‌ها را نشان می‌دهد.
جریان نقدی حساب‌های دریافتنی از تقسیم خالص فروش اعتباری به میانگین حساب‌های دریافتنی محاسبه می‌شود.
این نسبت نشان‌دهنده تعداد دفعات پرداخت به شرکت در دوره‌های زمانی مختلف است. می‌توان تعداد دفعات را به نسبت روزهای سال اندازه گرفت و یا تعداد روزهای بین زمان خرید تا زمان پرداخت بدهی را در نظر گرفت.
اگر مقدار این نسبت بالا باشد به این معنی است که شرکت در جمع‌آوری بدهی‌ها عملکرد خوبی داشته است. درحالی‌که نسبت پایین به معنای عدم پرداخت بدهی‌ها توسط بدهکاران است. مانند سایر نسبت‌ها این مقدار زمانی ارزشمند است که مقادیر در طول زمان مقایسه شوند.
سایر شاخص‌های نقدینگی عبارت‌اند از: سرمایه در گردش، گردش موجودی و نسبت جریان فعلی.
نسبت‌های بدهی
نسبت بدهی مناسب سرمایه‌گذاران است به‌طوری‌که به آن‌ها تصویری کلی از توانایی شرکت در پوشش تعهدات کوتاه و بلندمدت می‌دهد. همان‌طور که ممکن است انتظار داشته باشید، شرکتی که بدهی زیادی دارد برای سرمایه‌گذاران از جذابیت کمتری برخوردار است و بالعکس.
کل بدهی نسبت به‌کل دارایی مورداستفاده قرار می‌گیرد تا مشخص شود چه تعداد از دارایی‌های شرکت با بدهی‌ها پرداخت می‌شود. نسبت کل بدهی‌ها به‌کل دارایی از تقسیم مجموع بدهی‌های بلند و کوتاه‌مدت بر کل دارایی‌ها حساب می‌شود.
زمانی بررسی این شاخص مفید است که قبل از سرمایه‌گذاری مقدار محاسبه‌شده این شاخص را برای شرکت‌های کاندید سرمایه‌گذاری به صورت هم‌زمان مقایسه شود. برای یک شرکت جوان‌تر این نسبت نزدیک به ۱ است (دارایی‌های بیشتر بدهی‌ها را پوشش می‌دهند) و این مقدار معمولاً واقعی است چراکه هنوز شانسی برای پوشش بدهی‌هایش نداشته است.
به‌عنوان یک قاعده کلی، یک عدد نزدیک به صفر به‌طورکلی بهتر است، چراکه به این معنی است که دارایی‌های بیشتر بدون بدهی پرداخت می‌شود. به یاد داشته باشید که وام‌دهندگان تا مجبور نشوند اقدام به فروش دارایی‌ها نخواهند کرد.
سایر شاخص‌های بدهی عبارت‌اند از نرخ بهره و جریان نقدی آزاد (FCF).
نسبت‌های ارزش‌گذاری
نسبت ارزش‌گذاری برای تحلیل جذابیت سرمایه‌گذاری در یک شرکت استفاده می‌شود. با استفاده از این نسبت سرمایه‌گذاران متوجه می‌شوند که سهام نسبت به ارزش ذاتی خود کمتر و یا بیشتر ارزش‌گذاری شده است. به‌طورکلی شرکتی که سهامش نسبت به ارزش ذاتی کمتر ارزش‌گذاری شده باشد، جذابیت بیشتری برای سرمایه‌گذاران دارد.
نسبت قیمت به درآمد P/E یکی از محبوب‌ترین معیارهای ارزیابی قیمت سهام شرکت به نسبت درآمد آن است. (همچنین بخوانید؛ بازگشت به میانگین). یک‌راه آسان برای درک نسبت P / E این است که این شاخص نشانگر بسیار خوبی از انتظارات سرمایه‌گذاران از درآمد آینده شرکت است.
نسبت P/E از تقسیم قیمت بازاری هر سهم به EPS به دست می‌آید. (همچنین بخوانید؛ فرمول محاسبه EPS چیست؟)
این نسبت می‌تواند با مقادیر اندازه‌گیری شده قبلی شرکت و سایر رقبای صنعت مقایسه شود. این شاخص درآمد شرکت‌ها را به‌سادگی تبدیل به یک نسبت قابل‌مقایسه می‌کند و به شما می‌گوید که سرمایه‌گذاران حاضر به پرداخت به ازای ۱ ریال درآمد شرکت هستند، هرچه نسبت بالاتر باشد سرمایه‌گذاران علاقه‌مندتر به پرداخت به شرکت هستند. صنایع مختلف نسبتاً P / E متفاوت دارند، بنابراین P / E واقعاً نباید برای مقایسه بین صنعت استفاده شود.
سایر نسبت‌های این گروه عبارت‌اند از قیمت به فروش و قیمت به جریان نقدی.
آنچه باید بدانید
مقادیر نسبت‌های بیان‌شده یک نقطه شروع برای مقایسه بین شرکت‌ها است. سرمایه‌گذاران می‌توانند سهام شرکت‌های مختلف را جهت خرید یا فروش با یکدیگر مقایسه کنند. به همین ترتیب هم می‌توان روند شرکت در طول زمان با استفاده از مقادیر شاخص‌های مالی بررسی کرد. بااین‌وجود، لازم است که به یاد داشته باشید که هنگام استفاده از نسبت در تجزیه‌وتحلیل، مقایسه‌ها باید منطقی باشند. به این معنی که مقایسه نسبت P/E شرکت نرم‌افزاری با یک شرکت نساجی ارزشی نخواهد داشت. مقایسه‌ها را بین شرکت‌های هم‌گروه در یک صنعت انجام دهید.
جمع‌بندی
اطلاعاتی که برای محاسبه این شاخص‌ها نیاز دارید بسیار ساده هستند. هر عدد یا رقمی که نیاز دارید را می‌توانید در یک صورت‌حساب مالی شرکت پیدا کنید (که در وبسایت شرکت یا سامانه کدال یافت می شود). زمانی که داده‌های خام را دارید می‌توانید آن‌ها را در تحلیل‌های مالی خود وارد و پردازش کنید.
هرکسی می‌خواهد در سرمایه‌گذاری پرسود باشد اما بسیاری این نسبت‌ها را نادیده می‌گیرند. زمانی که مفهوم هر نسبت را درک کنید، به‌راحتی می‌توانید موقعیت‌های سرمایه‌گذاری را به نفع خود تغییر دهید.
منبع: گروه مشاوران مالی سامان